Çocuklarda Kaygı

Çocuklarda kaygı (anksiyete) nedeni bilinmeyen, içten gelen belirsiz korku veya sıkıntı olarak ortaya çıkar. Çocuk, yetişkin ve yaşlı olmak üzere her yaş grubunda görülse de her zaman için hastalık teşkil etmez.

Anksiyetenin ortada somut bir tehlike olmaksızın yaşanması, sık ve şiddetli bir biçimde ortaya çıkması ve kişinin olağan yaşamını etkilemeye başlaması bireyde bir anksiyete bozukluğu olduğunu düşündürür (Türkçapar, 2004). Bu bozukluk şiddet, süreğenlik ve kişinin kontrol dışılığı gibi faktörlerle netlik kazanır.

Kaygının şiddeti ve sürekliliğindeki artışı, bireyin performans ve uyumunda istenmeyen psikolojik baskıya neden olmaktadır. Bu baskının yoğun veya sürekli yaşanması çocuğun işlevlerini gerçekleştirmesini engelleyebilmektedir (Alisinanoğlu ve Ulutaş, 2003).

Eğer siz de çocuklarda kaygı yaşadığınızı düşünüyorsanız destek almak için yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

Kaygının kendini göstermesi duygu, düşünce ve bedene göre değişmektedir:

• Duygu Belirtileri: Korku, gerginlik, umutsuzluk, çaresizlik…
• Düşünce Belirtileri: Kötü şeyler olacak, tehlike var, güvende değilim…
• Bedensel Belirtiler: Kalp atışlarında hızlanma, ağız kuruluğu, terleme ya da üşüme, titreme, boğazda yumru, karıncalanma, baş ağrısı…

Çocuklarda Kaygının Nedenleri

Kaygının ortaya çıkmasına neden olan faktörler kesin olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte araştırmalarda bazı tetikleyen durumların olduğu bulunmuştur. Kalıtsal faktörler, travmatik olaylar, sağlık sorunları, ebeveyn tutumları, çok sık belirsiz olaylarla karşılaşmak gibi biyolojik ve çevresel sebepler kaygıyı tetikleyen durumlardır.

Çocuklarda Kaygı Ne Şekillerde Ortaya Çıkar?

Kaygının her çocukta farklı şekillerde görüldüğü gözlemlenmiştir. Genellikle; ürkeklik ve tedirginlik hali, birçok şeyden korkma hali, fazla soru sorma, tırnak yeme, nesne emme veya kemirme, uykuda diş gıcırdatma ve tanımlanamayan korkular üretme gibi farklı davranışlar kaygının olduğunu gösterir. ( 👉 Çocuklarda Davranış Bozuklukları)

Çocuklarda Kaygı Türleri

Çocukluk döneminde en sık karşılaşılan kaygı türleri ayrılık kaygısı, sosyal kaygı, yaygın kaygı, özgül fobiler ve seçici konuşmazlıktır.

Ayrılık Kaygısı

Çocuğun bakım-vereninden ayrılma ve onu bir daha görememe kaygısını yaşamasıdır.

3 yaşlarında çok sık karşılaşılır. Bağlı olduğu kişiden ayrıldığında ağlar, içine kapanır, aşırı huzursuz ve kaygılı olur.

Ayrılma kaygısı yaşayan çocuk okula başladıysa okula gitmek istemeyebilir.

Sosyal Kaygı

Başkalarınca değerlendirilecek olduğu sosyal ortamlarda belirgin bir kaygı duyma durumudur. Bu durum çocuklarda iletişim kuramama, performans gerektiren durumlardan kaçınma, derste söz almama ve kendi fikrini belirtmeme şeklinde gözükür.

Söz konusu durumlar gerçekleştiğinde kaçınma davranışı sergilenir.

Yaygın Kaygı

Çocuğun birçok olay ya da etkinlikler hakkında süreğen bir şekilde kaygı duymasıdır. Bu kaygı türüne sahip çocuklar alıngan olurlar ve zaman zaman odaklanma sorunu yaşarlar.

Genellikle kendileri gibi arkadaşlar edinirler.

Bu belirtilere bazen tikler ya da ritüel davranışlar eşlik eder.

Özgül Fobiler

Özgül bir nesne veya durumla ilgili belirgin bir kaygı yaşama durumudur.

Çocuk kaygı yaratan durum veya obje ile karşılaşmaktan sürekli olarak kaçınır.

Seçici Konuşmazlık

Başka durumlarda konuşuyor olmasına karşın konuşmasının beklendiği durumlarda (okul gibi) sürekli bir biçimde konuşamıyor olma durumudur. Çocuk konuşmak istediği yerleri kendisi seçer.

4-8 yaş arasında sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Bu bozukluk çocuğun okuldaki başarısı düşürür, iletişim kurmasını engeller.

Çocuklarda kaygı konusunda psikolojik destek almak için merkezime ulaşabiliriniz.

Ayşe Beyza Yaşar

Kaynaklar:

https://jag.journalagent.com/kpd/pdfs/KPD_7_80_12_16.pdf

https://www.cocukludunya.com/uzman-yazilari/cocuklarda-korku-kaygi-bozukluklarinin-nedenleri-okul-basarisina-etkisi.html

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.