Psikiyatrist Kimdir?

Psikiyatri Ne Demek?

Psikiyatrist Kimdir? Psikiyatri; akıl hastalıklarının teşhisi, tedavisi ve önlenmesi ile uğraşan bilim ve hekimlik dalıdır. İnsanın davranış dinamiklerini biyopsikososyal olarak açıklamak üzerine çalışan ve normal ile normal dışı (hastalık) davranış örüntülerini sınıflandırarak tedavi etmeye çabalayan tıp bilimidir.

Psikiyatrist Kimdir? Psikiyatrist Kime Denir?

Psikiyatristler, öncelikle psikiyatri alanında uzmanlaşmış tıp doktorlarıdır. Ruhsal bozuklukların tanısı, tedavisi ve engellenmesi üzerinde çalışırlar. Çalışma alanları zihinsel, davranışsal, algısal ve sosyal bozuklukları içerir.

“Psikiyatri” terimi ilk defa 1808 yılında Alman psikiyatrist Johann Christina Reil tarafından kullanılmıştır. Psikiyatrist kelime anlamı ise tıbbi ruhsal tedavidir.

Psikolog ile Psikiyatrist Farkı?

Psikiyatristler 6 yıllık tıp fakültesi eğitimini bitirdikten sonra Tıpta Uzmanlık Sınavı’nda (TUS) başarılı olan ve asistanlık eğitimi veren bir hastanede en az 4 yıllık bir eğitimi alan uzmanlardır.

Psikologlar ise, 4 yıllık psikoloji lisans programını tamamlamış kişilerdir.

Psikologlar yüksek lisans yaparak uzman olmaktadırlar. Hastane ve kliniklerde karşılaştığınız psikologlar genellikle Uzman Klinik Psikologlardır. Psikologlar da psikiyatristler gibi hastane ve kliniklerde çalışabilirler ancak farmakolojik eğitim almadıkları için ilaç yazma yetkisine sahip değillerdir. Psikologlar (klinik psikologlar) da ruh sağlığı ve sinir hastalıkları konusunda tanıya karar verme sürecinde ve bunun sonucunda seçmiş olduğu psikoterapi yöntemiyle kişinin tedavisinde etkin bir şekilde yer alırlar.

Genel olarak psikiyatristler ilaç ile tedavi yöntemi kullanırken (psikoterapi de uygulayan birçok psikiyatrist vardır) psikologlar, psikoterapi yöntemleriyle tedavi de yer alırlar. Bu yüzden bir psikolog ve psikiyatrist birlikte çalışabilmektedir. Bir psikolog ilaçla tedavinin de gerekli olduğunu düşündüğü danışanlarını psikiyatriste yönlendirirken, bir psikiyatrist de ilaçla tedavinin yanında psikoterapiyle de ilerlenmesi gerektiğini düşünüyor ise yine bir uzman psikoloğa (psikoterapiste veya klinik psikoloğa) yönlendirme yapabilir. 

Psikiyatrist Kimdir? Söz konusu ruh sağlığınız ise bir psikiyatrist veya klinik alanda uzmanlaşmış bir psikoloğa başvurmanız gerekmektedir. Ruh sağlığınızı emin ellere bırakmadan önce mutlaka gideceğiniz, seçeceğiniz uzmanları iyi araştırmalı, uzman oldukları alandan emin olmalısınız.

Dünya Danışmanlık ve Psikoloji Merkezi’ nizde bu konuda birçok uzman yer almaktadır. Eğer psikolojik destek almak isterseniz uzman kadromuzu inceleyebilirsiniz.

Psikiyatrist Kimdir? Psikiyatristin Aldığı Eğitimler Nelerdir?

Psikiyatristler ruh sağlığı-sinir hastalıkları konusunda farmakolojik eğitim alırlar. Yani bir psikiyatriste gittiğinizde size ilaç yazabilir ve ilaç yazma yetkisi de vardır.

Çalışma Alanları

Psikiyatrinin çalışma alanlarını iki kısma ayırabiliriz. Bunlardan ilki çocuk-ergen psikiyatrisi ikincisi ise erişkin psikiyatrisidir. Erişkin psikiyatri 18 yaş üstünü kapsarken, çocuk-ergen psikiyatri 18 yaş altını kapsamaktır.

Çocuk-ergen psikiyatrinin çalıştığı alandaki hastalıkları; akran zorbalığı, okul olgunluğu, otizm, disleksi, down sendromu, dikkat eksikliği ve hiperaktivite, tik bozukluğu, öğrenme güçlüğü, kaygı bozukluğu, çocukluk depresyonu, yeme bozukluğu, bipolar bozukluk, karşı gelme bozukluğu, bağımlılıklar olarak sıralayabiliriz. 

Erişkin psikiyatrinin çalıştığı alandaki hastalıkları ise; anksiyete, şizofreni, sosyal fobi, depresyon, bipolar bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, panik atak, kaygı bozuklukları, manik-depresif bozukluk, psikoz, diğer fobiler, obsesif kompulsif bozukluk (OKB), uyku ve uyku bozuklukları, bağımlılık olarak sıralayabiliriz.

Psikiyatri Hastalıklarında Teşhis Ve Tedavi 

Psikiyatrist Kimdir? Psikiyatrik hastalıkların tanısının konulması fiziksel hastalıkların tanılanmasına göre daha zordur. Psikiyatrik hastalıklarda davranış ve duygusal bozukluklar görülür. Psikiyatri hastalıklarının tanısının konulabilmesi için bireyin davranış ve duygusal bozukluklarının bir süre izlenmesi gerekmektedir. Teşhis aşaması görüşme, teşhis mülakatları ve psikometrik testlerden oluşmaktadır. Görüşmede hasta, şikâyetlerini sözlü olarak hekimiyle paylaşır. Görüşmedeki paylaşımlar, hastalıkların tanısının konulmasında birincil önem taşımaktadır. Teşhis mülakatlarında standart sorulardan oluşan testler kullanılarak hastalıkların teşhisi yapılır. Psikiyatrik hastalıkların teşhisi sırasında kullanılan psikometrik testler ise psikiyatristin sorduğu sorulara hastaların cevap vermesi sonucu hastalık teşhisini koymada yardımcı olan işlemlerdir.

Tanı konulduktan sonra tedavi planlaması yapılması gerekir. Tedavinin amacı, bireyi her anlamda sağlıklı biri haline getirmektir. Dünya Sağlık Örgütü’nün sağlık için kullandığı tanım ‘Sağlık sadece hastalık ve sakatlığın olmayışı değil, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir’. Bu tanıma uygun olarak hastaya verilecek ilaçlar, bazı yöntemler (EKT, TMU gibi) ve psikoterapiler sayesinde hastalıklar tedavi edilebilir. Tedaviler hastalığın derecesine göre değişkenlik gösterebilir. Bazı hastalar ayaktan tedavi edilirken bazı hastalar için yatarak tedavi gerekmektedir.

Psikiyatristler; psikiyatrik ve psikolojik testler, hayal gücünün ve diğer nöropsikiyatrik tekniklerin kullanılmasına olanak sağlar. Pratikte psikotrop ilaç tedavisi ve psikoterapi en fazla kullanılan tedavi biçimleridir. Aynı zamanda farklı tedavi modelleri de yaygın olarak kullanılmaktadır. Tedavi, hastanede yatan ve ayakta tedavi gören hastalar için hastalığın işlevsel bozuklukları ve hastalığın durumu ile ilgili sorular içerir. Psikiyatri dalının gelişimi alt uzmanlık alanları ve teorik yaklaşımları araştıran disiplinler arası yardımlaşmaya bağlıdır.

Psikiyatrinin Diğer Branşlardan Farkı Nedir?

Psikiyatristler, insan bedeninde bulunan “büyük yaşam kurulunun” başkanı olan “beyin” ile uğraşırlar. Beyin, insan bedeninde bulunan diğer organlardan (karaciğer, akciğer, böbrek ve kalpten) çok farklı bir organdır. Beyin kendi biyolojisinden davranışına giden yolun ara bağlantılarının ve nedensellik zincirinin henüz tespit edilemediği bir organdır. Beyin dışındaki tüm diğer organlar da teorik anlamda davranırlar ama davranışları çok ilkeldir, günümüz tıbbi birikimi ile davranışlarının fizyolojik açıklamalarını direkt olarak yapılabilmektedir. Bu nedenle biz o organların eylemlerine “davranış” diyemeyiz. 

Psikiyatri hekimleri, karaciğer, kalp, akciğer ve böbrek ile ilgilenen hekimlere ek olarak uğraştıkları organın, bir de “fizyolojik bilgilerle henüz açıklanamayan davranışı” ile ilgilenmektedir. Dört odacıklı basit bir pompadan ibaret olan kalbin davranışını tamamen açıklanabilir iken ve neyi neden yaptığı direkt nedenleri ile bulunuyor iken, beyin organının davranışları, “akıl” denen ve organın biyolojisinden otonom davranan bir üst yazılımın kontrolü altında geriye mühendisliği çok zor hale getiren bir durum yaratmaktadır.

Psikiyatride Etik İlke ve Kurallar

Psikiyatrist Kimdir? Bir psikiyatristin uyması gereken temel etik ilke ve kuralları başlıklar halinde sunabiliriz:

• Zarar vermemek
• Yarar sağlamak
• Adalet
• Özerkliğe saygı
• Gizlilik

Dünya Danışmanlık ve Psikoloji Merkezi’nde aradığınız desteği bulabilirsiniz. Alanında uzmanlaşmış kadrosu ile ihtiyacınız olan desteği sunmaktadır. Merkezimizin uzman kadrosunu buradan inceleyebilirsiniz.

Özge ÇELEN

Kaynakça

https://tr.wikipedia.org/wiki/Psikiyatri

 http://www.aktuelpsikoloji.com/psikolog-psikiyatrist-farki-17208h.htm

 http://www.turkpsikiyatri.org/blog/2012/03/19/psikiyatri-tibbin-neresinde-duruyor/

 Demir B., Oğuz Y., Psikiyatri Eğitimi ve Etik,  Klinik Psikiyatri 1999;2:95-100

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.