Atipik Depresyon
Uzman Psikolog Fundem Ece

Atipik Depresyon Nedir

Atipik depresyon, bireyin majör depresif belirtiler ve atipik belirtiler göstermesine karşın
sözkonusu belirtileri dış dünyaya ve çevresine yansıtmaması durumudur. Birey Atipik
Depresyon yaşadığı sürece duygudurumunu sürekli gizleme ihtiyacı hisseder; bu sebeple
‘Gülümseyen Depresyon’ veya ‘Maskeli Depresyon’ olarakta bilinir. Bu durumda kişinin
Depresyon yaşadığının farkında olması ve kabul etmesi tanı konmasını oldukça kolaylaştıran
bir süreçtir.

Ergenlerde Atipik Depresyon ‘Mevsimsel Depresyon’ olarakta görülebilir. Bu durumun
sebebi Atipik Depresyonun döngüsel olmaktan daha çok seyrinin kısmen düzelmeli ve kronik
olarak görülmesidir.
Atipik olarak adlandırılmasının sebebi daha spesifik belirtilere sahip olmasıdır. Örneğin
Atipik belirtiler içerisinde psikomotor bozulmalar, reddedilme kaygısı, anksiyete, bunaltı,
aşırı kilo artışı, somatizasyon bozuklukları gibi ayırt edici belirtileri sıralayabiliriz.
Atipik Depresyon kavramı ilk kez 1959 yılında West ve Dally tarafından kullanlmıştır.
Sözkonusu kavram üzerine çalışmalar İngiliz çalışmacılar ve Amerikalı çalışmacılar
tarafından olmak üzere iki koldan yürütülmüştür. İngiliz ekibi Atipik Depresyon kavramını tip
A (Anksiyete) ve tip V (Vejetatif) başlıkları adı altına incelerken Amerikalı ekip söz konusu
kavramda görüngü üzerine yoğunlaşmıştır. Günümüzde halihazırda Atipik Depresyon üzerine
araştırmalar sürmektedir.

Atipik Depresyon

Atipik Depresyon Ve Görülme Sıklığı

Atipik Depresyon psikiyatri kliniklerinde görülebilen en yaygın vakalardan biridir ve
danışanların 1/3’ünde görülebilir. Cohort çalışmasında ise atipik belirtiler gösteren majör
depresif bozukluğun görülme sıklığı 4.8’dir. Türkiye’de görülme sıklığı %10-15 civarıdır.
Yaklaşık her 100 bireyden 10-15 bireyde majör depresif belirtiler adı altında Atipik belirtiler
görülebilir.
Atipik Depresyon belirtileri genelde daha erken yaşlarda (Ortalama 16.8 yaş) ortaya
çıkmaya başlar. Akabinde kadın danışanlarda görülme sıklığı erkek danışanlarda görülme
sıklığından 5 kat daha fazladır.

Atipik Depresyon Belirtileri Ve Kaynaklandığı Sebepler Nelerdir

Atipik Depresyon büyük ölçüde Major Depresif Bozukluklar aynı belirtileri gösterse de ayırt
edici bazı semptomlara sahiptir. Örneğin belirgin kilo ve iştah artışı (Hiperfaji), aşırı uyuma
(Hipersomnia), bireyin vücudunda ağırlık hissetmesi (Ağır Paralizi), toplumsal veya mesleki
bozulma, kişinin iş yaşamından uzaklaşma isteği, duygudurum tepkiselliği, kişilerarası
iletişimde reddedilme kaygısı gibi belirleyici tanı ölçütleri ve semptomları vardır. Birey uzun
bir ilişkiyi sürdürmekte zorlanabilir. Bu semptomlarla birlikte Atipik Depresyon yaşayan
bireyde Cinsel İşlev Bozuklukları, severek yapılan aktivitelerden eskisi kadar keyif alamama,
maddeyi kötüye kullanma, Panik Bozukluğu gibi majör depresif bozukluk ile ortak
semptomlar da görülebilir. Ayrıca Atipik Depresyon’a sahip bireylerde çekingenlik, Ayrılma
Anksiyetesi ve Sosyal Fobiye yatkınlık daha fazla görülmeye yatkındır. Sözkonusu
semptomların en az 2 tanesi bireyde görülebiliyorsa tanı ve sağaltım süreci yürütülebilir.
Atipik Depresyon’un tam olarak kaynağı bilinmese de geçmiş zamanlarda yaşanan terk
edilme ile sonlanan ilişkiler, toplum veya işyeri gibi ortamlarda reddedilme ve dışlanma
deneyimleri, travmatik olaylar ve yas süreçleri sebepler arasında gösterilebilir.

Atipik depresyon nedir?

Atipik Depresyon’da Sağaltım Süreci

Atipik Depresyon tanısının konulması için bireyin Depresyon yaşadığının farkında
olmasının ve kabul etmesinin temel şart olduğunu belirtmiştik. Bireyin sözkonusu
semptomlara sahip olduğunun farkında olup bir uzmandan psikolojik destek almaya karar
vermesi ilk adımdır. Ardından bireyin öyküsü uzman tarafından detaylıca alınır. Genel
anlamda Atipik Depresyon’un sağaltım süreci ilaçlar ve psikoterapi ile birlikte eşgüdümlü
olarak yürütülür. Yapılan araştırmalara göre kullanılan ilaç tedavisi değişmekle birlikte çoğu
zaman Monoamin Oksidaz İnhibitörlerin (MAOI) tedavide daha başarılı olduğu sürülmüştür.

Yazar: Irmak ARDIÇ

Nişantaşı Şubemiz

Pendik Şubemiz

Kadıköy Şubemiz

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.