Psikoterapi Nedir?
Psikoterapi, bireylerin duygusal, zihinsel ve davranışsal sorunlarını çözmelerine yardımcı olmak amacıyla uygulanan psikolojik yöntem ve tekniklerdir. Psikoterapi aynı zamanda bireylerin yaşadıkları uyum sorunlarına ve kişisel gelişimlerine de yardımcı olmayı amaçlar. Psikoterapi, alanında yetkin psikoterapistler tarafından uygulanmaktadır. Psikoterapinin hedef kitlesi çocuklar, ergenler, yetişkinler, aileler, çiftler ve çeşitli gruplardır.
Psikoterapist Kimdir?
Psikoterapistler, psikoterapi eğitimi almış ruh sağlığı alanında çalışan uzmanlardır. Genellikle danışmanlık merkezlerinde, kliniklerde ya da hastanelerde çalışırlar. Psikoterapist, ilk seansta danışanı tanıyıcı sorular sorar ve testler kullanarak danışan hakkında bilgi edinir. Elde ettiği bilgiler doğrultusunda tedavi planı oluşturur. Danışanın duygusal-ruhsal durumu ve deneyimlerini paylaşması için teşvik eder ve keşfetmesi sağlar. Terapist danışan için uygun olan yaklaşımı seçer ve danışanın da tercihleri doğrultusunda uygular. Terapist, gizlilik esasına uygun olarak terapi esnasında konuşulan tüm konuların gizliliğinin korunmasını sağlar.
Psikoterapi Ne Zaman Gereklidir?
Psikoterapi genelde sadece OKB, bipolar, şizofreni vb. sorunlarla ilgileniyormuş gibi sanılsa da bireylerin yaşadıkları uyum sorunlarında, kaygı durumlarında, depresyon belirtilerinde de gerekli bir terapidir. Karşılaştığınız sorunlar hayatınızın farklı alanlarında olumsuz etkilere sebep oluyor, uzun süredir mutsuzluk hissi yaşıyor, çeşitli kaygı veya korkular yaşıyorsanız bir uzman desteği almanız yararlı olacaktır. Ülkemizde bir psikolog ile görüşmek yaşanılan ön yargılar nedeniyle zor bir süreç olabilir. Fakat bu karar verildiğinde süreç olumlu yönde ilerlemekte ve danışanlar terapiye devam etmektedir. Sıkıntı duyulan herhangi bir konuda bir psikoterapist ile ön görüşme yapılmalıdır. Bireyin kendini iyi hissetmesi ve sorunlarla başa çıkması için destek alması normal bir durumdur. Psikoterapiye gitmek bazen bir zayıflık olarak görünse de aslında bir güç ve cesaret örneğidir. Bireyin sorunlarını çözmek için adım atması çok değerlidir.
Psikoterapi Ne Kadar Sürer?
Terapiye başlarken getirilen sorunların, kullanılan terapi yöntemine göre görüşme süresi ve sıklığı değişkenlik göstermektedir. Ön görüşmenizde size özel bir danışmanlık programı belirlenir. İlgili soruna ve ekole göre sürecin uzunluğu 4 aydan (yani 16 seans) 4 yıla kadar değişiklik gösterebilir. Burada terapist, danışan açısından sürecin hangi aşamada tamamlandığını belirleme konusunda inisiyatif geliştirir; ancak danışan terapi sürecine ara verip yeniden başlamakta özgürdür.
Psikoterapi Türleri Nelerdir?
Birçok psikoterapi türü vardır. Bunlar; psikoanalitik psikoterapi, bilişsel davranışçı terapi, varoluşçu terapi, gestalt terapi, psikodrama, psikodinamik psikoterapi, çift ve aile terapisi, oyun terapisi gibi türlerdir.
- Psikanalitik Psikoterapi, bireyin içgörü kazanmasını amaçlar. Psikanalitik psikoterapi bireylerin yaşadıkları sorunlarda bilinç dışı süreçlerin ve çocukluk yaşantılarının büyük bir etkisinin olduğu savunur.
- Bilişsel-Davranışçı Terapi, olumsuz ve sağlıksız olan düşünceler üzerinde yoğunlaşır. Bireylere kendine güven ve atılganlık becerilerini aşılamak için uygulamalar yapılır. Aynı zamanda sistemli bir şekilde bireylerin bu olumsuz düşüncelerden kurtulması ve yerine olumlu ve sağlıklı düşünceler koyması hedeflenir. Psikoterapi süreci içerisinde klinik uygulamalar ve gözlemler ile birlikte bilişsel ve davranışçı terapinin bir arada kullanılması doğru bulunur.
- Varoluşçu Terapi, şimdi ve burada kavramlarına odaklanır. Danışanların eyleme geçme özgürlüğü ve sorumluluğunun risklerini alma yetilerini kazandırmayı amaçlar.
- Gestalt Terapi, bireylerin bütüne odaklanarak kendi potansiyellerini fark etmesini ve kendini gerçekleştirmesini amaçlar. Bireysel ya da grup olarak uygulanabilir.
- Psikodrama, tiyatroyu psikolojik tedavide kullanılan bir tekniktir. Bireylere dramatik canlandırmalar yoluyla; geçmiş ve mevcut sorunlarından ya da gelecekteki kaygı duydukları durumlarla başa çıkma olanağı sağlar. Aynı zamanda psikodrama bireylere başa çıkma becerilerini deneme olanağı sağlar.
- Psikodinamik Psikoterapi, var olan sorunların nasıl oluştuğuna ve bu sorunların çözümü için danışanın neler yaptığına odaklanır. Bireyin bu sorunlara karşı oluşturduğu başa çıkma tekniklerinin düzeltilip geliştirilmesi amaçlanır. Danışanın güçlü özellikleri ve potansiyeline dikkat çekilir.
- Çift ve Aile Terapisi, aile bireylerinin ve çiftlerin ilişkilerinde yaşadıkları sorunların çözümünü ve etkili iletişim kurabilmelerini amaçlar. Araştırmalar aile tabanlı müdahalelerin hem etkili hem kısa vadeli hem de daha ekonomik olduğunu göstermektedir (ÇATED)
- Oyun Terapisi, çocuğun problemlerini anlamak ve duygularını keşfetmek amacıyla kullanılır. Bireylerde korku, takıntı, endişe, saldırganlık, kendine güvensizlik, içe kapanıklık, yemek ve tuvalet sorunlarının çözümü için kullanılır.
Emine Ay
Kaynaklar
https://tr.wikipedia.org/wiki/Psikoterap