Ergenlikte Arkadaşlık İlişkileri

Ergenlikte arkadaşlık hızlı ve yoğun değişimlerin ortaya çıktığı, bireyde güç beğenen, her olaya çabuk tepki gösteren, biyolojik, psikolojik, zihinsel ve sosyal açıdan gelişme ve olgunlaşmanın yer aldığı, yetişkinliğe geçiş dönemdir.

Ergenlikte bireyler kimlik arayışında olduklarından kendilerini anlamada daha içe dönük olmakla beraber kendi varlıklarını kanıtlamaya çalışırlar ve bu dönemde ergen, aileden uzaklaşmaya başlar.

Aile ikinci plana atılır, ergen çevreye doğru yönelir. Arkadaşlık ilişkileri ergenlerin sosyal yaşamında merkezi bir öneme sahiptir; çünkü bunlar belirli gelişimsel işlevlerde etkilidir.

Eğer siz de ergenlikte arkadaşlık ilişkisi hakkında düşünüyorsanız destek almak için yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

Ergen birey için arkadaşlarıyla vakit geçirmek daha cazip hale gelmektedir. Bu hususta önemli olan, iletişim, güven ve samimiyettir. Ergenin arkadaşlarına karşı olan güvenli bağından dolayı gizli konuşmaları, fısıldaşmaları olur.

Ergen bireyin, arkadaşlarıyla olan duygusal bağı, hızlı iniş ve çıkışlar gösterir; ergen birey, çabuk sevinir, çabuk üzülür. Kendisini, arkadaşlarıyla karşılaştırır.

Ergenlik dönemi gelen bir çocuğun arkadaşlarıyla aynı bağımsızlık çabasında olması, başkaldırışları ve sorunlarının benzer oluşu bir araya gelmelerine yol açar.

Bu dönemde; ailesinden değişik olduğunu hisseden ergen çocuk, bir boşluk içerisinde kaldığını düşünüp bu boşluğu arkadaşlıklarıyla yeni yakınlıklar ve ilişkiler kurarak doldurmak ister. Arkadaşlarına kendini benimsetmek isteyen ergen, yapılması uygun olmayan bir davranışa bile katılır.

Buna örnek olarak bir başkasının eşyasını çalmak veya o eşyaya zarar vermek verilebilir. Belirli bir arkadaş grubuna ait olduklarını göstermek için davranışlarını, görünüşlerini veya ilgi alanlarını değiştirebilirler.

Yani; arkadaşlarının giysilerini, davranışlarını beğenmekle beraber bunu benimserler. Hatta arkadaşları gibi argo konuşmaya ve bu tarz arkadaşlarının evde ebeveynleri tarafından eleştirilmesini tepkiyle karşılarlar.

Kendilerini Cinsel Anlamda Keşfetmeleri ve Arkadaşlarıyla Paylaşmaları

Cinsel uyarılma ergenlikte yeni bir olgu olarak belirmeye başlar.

Ergen, bilişsel ve bedensel gelişiminin farkına varmakta, bedenini tanımaya başlamakta ve buna uygun olarak bir kimlik belirlemeye yönelmektedir. Kendilerini cinsel anlamda keşfetmeye ve bunları arkadaşlarıyla paylaşma eğilimi içerisine girmektedir.

Ergenin, bedeninde başlayan değişiklikler ve ortaya çıkmış olan yeni duygular bireyi ansızın yakalamaya başlar. Bu ansızlıkta ergen, arkadaşlarıyla ilişkilerinde en çok cinsel ilişkiler konuşmaya başlar.

Bunu, ergenliğin normal bir boyutu gibi görmek önemlidir. Hatta bu konu hakkında birbirlerine fıkralar vs. anlatabilirler.

Arkadaşlık ilişkisinde, karşı cinsin davranışlarından farklı farklı anlamlar çıkarırlar. Karşı cinsin bir davranışını farklı anlamlandırabilir ve bunu hemcinsleri ile konuşur.

Yaşamın bu döneminde ergen, kişiliği için bir kimlik geliştirmeye çalışır. Kimliğini arayış çabası içinde karşı cinsten kişilere ilgi duymaya başlar. Bu nedenle ergen, arkadaşlarıyla olan ilişkisinde giyimine, kuşamına, görüntüsüne ayrı bir özen göstermeye çalışır.

Ergenin bu durumda olumlu bir kimlik duygusu geliştirebilmesinde daha önceki gelişim dönemlerinde kazanmış olduğu kişilik özelliklerinin önemi büyüktür.

Birey, Ergenlikte Arkadaşlık Kurarken Nelere Önem Verir?

Ergen birey, arkadaşlarıyla olan ilişkisinde kendisine bir dert ortağı ve sırrını paylaşabileceği birini seçer ve arkadaşlarıyla olan ilişkisinde dayanışmaya çok önem verir. Çünkü; birbirlerine her konuda destek olma gereksinimi hissederler.

Arkadaşlarının nasıl giyindiği, nelere değer verdiği, nasıl birisi olduğu ergen tarafından çok önemlidir.

Ergenin bir arkadaş grubuna veyahut birisinin kendi arkadaş gruplarına girmesi kolay değildir. Çünkü; her bir arkadaş grubunun kendine göre birtakım kuralları, kendine özgü yapıları vardır. Bu yüzden ergen birey, kendi arkadaş grubunun özelliklerine, kurallarına önem verip bunu benimsemektedir.

Kimi ergenler, kurulan arkadaşlık bağıyla birlikte bir statüsünün olmasını, akademik olarak başarılı olmayı istemekle beraber bunun aksine sebep olan, onu olumsuz etkileyen arkadaşlarından zamanla uzaklaşabilir. Bundan dolayı, arkadaşlarının davranışları onun için çok önemli bir yere sahip olur.

Kimi ergen de yakın arkadaşlarının onayını kazanacak davranışlar sergilemenin önemli olduğunu düşünüp arkadaş ilişkisinde derslere önem veriyor gibi görünmeyip derslerden hiç bahsetmezler.

Birden fazla arkadaş grubuna da önem vermekte olup, dışlanma kaygıları daha aza inecektir.

Ergenlerin Arkadaşlarıyla Sosyal İlişkileri Nasıldır?

Ergen, bireysel olarak çocukluk yıllarından farklı bir biçimde yeni ilişkiler kurma isteği içerisindedir.

Her ne kadar sosyalleşmesini henüz tamamlamamış bir birey olsa da artık çocuk değildir ama henüz olgun ya da yetişkin bir birey de değildir.

Bu dönemde hızlı bir sosyalleşme süreci içerisine girer.

Arkadaşlarla yardımlaşarak ve paylaşarak özgüven hissederek duygusal alışverişe girerler. Arkadaşları ergenin kendi kişiliğini yansıtan ayna yerine geçer.

Böylece kendi kişiliğini tanıtır, insanlarla geçinmeyi ve işbirliğini öğrenir.

Kurulan arkadaşlık bağı neticesinde değer görme hissi artarak özgüvenleri gelişir. Toplumda, kurdukları arkadaşlık neticesiyle saygınlık kazanmaya gereksinim duyarlar.

Toplumsal ilişkilerinin temeli atılmaya başlar. Arkadaş grupları ile birlikte ergen, zorlukların üstesinden nasıl gelebileceğini öğrenmeye çalışır.

Kurulan bu ilişkilerde güven, samimiyet yer almaktadır. Böylece, duygularını daha güçlü biçimde düzenlemektedirler.

Arkadaş grubu ergene, herhangi bir karışıklık durumunda duygusal kaynak olarak da destek sağlamaktadır.  

Sosyal ilişkilerinde dışlanmanın, ergende depresyon, davranış problemleri ve akademik güçlüklere sebep olabileceğinden dışlanmamak için arkadaşları tarafından benimsenen davranışları sergilerler.

Çünkü; dışlanma eylemiyle sevilmediklerini, istenmediklerini düşünmeye başlarlar veya arkadaşlarıyla olan ilişkilerinde belirlenen grup çevresinde popüler olmamak, ergenin bilişsel ve sosyal gelişimini olumsuz yönde etkileyebileceğinden, onları kendine model almaya başlar.

Bu model alma; arkadaşlarının hareketleri, sigara içmesi( sigara bağımlılığı ve tedavisi), tutumları, giyim tarzları olabilmektedir.

Sağlıklı Bir Arkadaşlığın Birey Üzerinde Psikolojik Temelli Etkileri

Duygusal Boşluk’ta kalmamız için hepimiz, güvenebileceğimiz arkadaşlarımızla duygusal olarak anlamlı ilişkilerimiz olsun isteriz, her zaman. Sağlıklı bir arkadaşlık ilişkisi kurarak her iki tarafın da hislerini ve düşüncelerini anlayarak, empati gösteririz.

• Depresyonu, stresi, kaygıyı azaltır.
• Daha fazla empati ve güven duygusunun oluşması.
• Ruhen daha iyi hissedip, olaylarla baş etme mekanizmalarını öğrenme.

Ergen Bireyin Arkadaş Edinmede Etkili Stratejileri Nelerdir?

1. Etkileşimi başlatmak için; kendini tanıt ve sohbete başla.
2. Karşındaki kişiye karşı kibar ve iyi ol.
3. Sosyal davranış göster. Yani, güvenilir olup sözünü tut ve iş birliği yap.
4. Kendine ve karşındaki arkadaşına saygı göster.
5. Arkadaşına karşı ilgili olduğunu göster, ona sosyal destek sağla.

Ergenlikte Arkadaşlık İlişkisinde Ailelerin Kaygı Ve Tutumları

Ebeveynler, ergen çocuklarının arkadaş baskısından kaynaklı olarak kötü seçimler yapmaya yöneleceğini düşünürler.

Bu dönemde çocuklarının arkadaşlık ilişkilerinde, baskı altında kalıp farklı yollara, uygunsuz davranışlar içerisine gireceğinden korkarlar. Bu korkularından dolayı arkadaşlarıyla olan ilişkilerini kısıtlama çabası içerisine girip ergeni sıkı bir denetim altına almaya başlarlar.

Arkadaşların etkisi, ancak ebeveynler ve çocukları arasında şiddetli çatışmalar başladığında daha baskın hale gelir. Oysa bu ergeni yani genci daha çok dışarıya, sokağa iter.

Ailesiyle bu hususta çatışma içerisinde olan çocuk, kendini arkadaşlarıyla olan ilişkisine daha çok kaptırmaya başlar. Bu arkadaşlık ilişkisinde kendisini bulma çabası içine girer.

Bu nedenle ergenler, kendilerini kanıtlamak için başka yollara başvurabilirler. Bu durum ergenin, olumsuz arkadaşlık ilişkisinden değil ailesinden yeterli destek bulamamasından kaynaklanır.

Ergenlikte Arkadaşlık İlişkisinde Aileler Nasıl Davranmalı?

Arkadaşlık, ergenlik döneminde oldukça önemlidir. Toplumsal ilişkiler kurması açısından da rahatlatıcı bir öğedir. Bu yüzden, ergenin bocalamaları veya arkadaş ilişkilerindeki iniş çıkışlarında soğukkanlı kalabilmek gerekir.

Ergen bireyin arkadaşlarını yargılamaktan da muhakkak kaçınılmalıdır. Sonuçta sorunsuz büyüyen bir çocuk yoktur. Önemli olan, sorunlar çocuğu yanlış yola saptırmadan onu uyumsuzluğa itmeden bunu ele almaktır ve onu anlayabilmek için ona kulak vermek gerekir.

Böylece arkadaşlarını tanıyıp, ona ve arkadaşlarına saygı duyabiliriz. Ergenin, arkadaşlarıyla kurduğu ilişki içerisinde edindiği rollerin farkına varılmalı, gerektiğinde ona müdahale edinilmelidir.

Çocuğunuzun hala size ve sağladığınız güvenli temele ihtiyacı vardır ve bundan dolayı onunla ilgilenmeniz önemlidir. Bu konuda bir uzman desteğine ihtiyaç duyarsanız merkezimize ulaşabilirsiniz.

Kaynakça:

https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/198091

https://www.newportacademy.com/resources/empowering-teens/

Melek Yüksel

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.