Hastalık hastalığı nedir?
Uzman Psikolog Fundem Ece

Somotoform bozukluk nedir?

Somatoform veya somatizasyon bozukluğu, organik bir hastalıktan
kaynaklanmayan, kalıcı bedensel yakınmalar ve belirtilerle ortaya çıkan psikiyatrik bir
bozukluktur. Hastanın şikayetleri tıbbi olarak açıklanamaz ve genel olarak bireyin
hayatını olumsuz etkiler. Somotoform bozukluk genellikle stresi ve kaygıyı tetikler.
Bu sebeple çoğu kez bedensel şikayetler üzerinde bireyin düşünmesine yol açar.
Hastadaki semptomların şiddeti hafif, seyrek, kronik ve şiddetli olarak
değişebilmektedir.

Hastalık hastalığı olan kişi

DSM- 5 Somotoform Bozukluk Tanı Kriterleri

A. Ağır bir hastalığı olduğunu ya da olacağını düşünüp durma.
B. Bedensel belirti yoktur ya da varsa bile ağır değildir. Başka bir hastalık
durumu varsa ya da bir hastalık durumu çıkma olasılığı yüksekse (örn. güçlü
bir aile öyküsü varsa), bu konuda düşünüp durma açıkça aşırı bir düzeydedir
ya da orantısızdır.
C. Sağlıkla ilgili yüksek düzeyde bir kaygı vardır ve kişi, kişisel sağlık durumuyla
ilgili olarak kolaylıkla korkuya kapılır.
D. Kişinin sağlıklı ilgili davranışlarında aşırılıklar görülür (örn. hastalık bulguları
için vücudunu sık sık tarar) ya da uygunsuz bir kaçınma içindedir (örn. doktora
gitmekten ve hastanelerden kaçınır).
E. Hastalıkla uğraşıp durma süresi en az altı aydır, ancak korkulan özgül hastalık
bu süre içinde değişebilir.
F. Hastalıkla ilgili düşünüp durma, bedensel belirti bozukluğu, panik bozukluğu,
yaygın kaygı bozukluğu, bedensel algı bozukluğu, takıntı-zorlantı bozukluğu
ya da sanrılı bozukluk, bedensel tür gibi başka bir ruhsal hastalıkla daha iyi

açıklanamaz. Genellikle tıbbi bir durumdan beklenenden daha ciddi bir soruna
sahip olma.

Somotoform Bozukluk ile ilgili risk faktörleri

Travma Geçmişi: Hastanın şiddetli travmatik deneyimleri, kayıpları istismara maruz
kalma, kaza gibi travmatik olaylar somatoform bozukluk riskini artırmaktadır.

Psikolojik Faktörler: Anksiyete, depresyon, travma ya da içsel çatışmanın olduğu
kişilerde hastalık kendisini gösterebilmektedir. Kişideki duygusal veya zihinsel
sorunlar, vücudunda fiziksel belirtiler ile ortaya çıkabilmektedir.

Somatik Odaklılık: Kişi, vücudunda ortaya çıkan semptomlara çok fazla odaklanır
ve bu belirtileri sürekli olarak dile getirmesi de somatoform bozukluğu artırmaktadır.

Kişilik Faktörleri: Bazı kişilerde, dışarıdan ilgi bekleme, ilgi çekme, duygusal destek
görme gibi davranışlar olabilmektedir. Sürekli olarak fiziksel belirtileri dışarıya
yansıtarak ilgi görmeye çalışan bireylerde somatoform bozukluk yaşanabilir.

Aile öyküsü ve Genetik: Ailede somatoform bozukluk yaşamış bireyler varsa kişide
de görülme olasılığı artmaktadır.

Somotoform Bozukluk Tedavi Yöntemleri

  • Psikoterapi (Bilişsel Davranışçı Terapi, Psikoanalitik Terapi): BDT’nin temel hedefi, hastaların geçmişteki olumsuz deneyimlerinden kurtulmalarını sağlayarak daha sağlıklı bir yaşam sürmelerine yardımcı olmaktır. Ayrıca, BDT’nin somatoform bozukluğu olan bireylerde olumsuz otomatik düşünceleri değiştirmeye yardımcı olduğu gözlemlenmektedir.
  • İlaç tedavisi (antidepresanlar, anksiyolitikler): Hastanede yatmakta olan hastalarda trisiklik antidepresan ilaçlarýn etkili olduðu gözlenmektedir.
  • Alternatif terapiler (akupunktur, yoga, meditasyon)
  • Destek grupları ve bireysel destek hizmetleri

Somatoform Bozuklukların Türleri

  • Somatoform bozukluklar, farklı türlere ayrılabilir. Bu türler arasında:
  • Somatizasyon Bozukluğu
  • İlişkilendirilmiş Bozukluk (Somatoform Bozukluklar)
  • Dönemsel Somatoform Bozukluk
  • Hipochondriasis (Hipochondria)
  • Somatoform Ağrı Bozukluğu

Hipokondriazis Nedir?
Hastalık hastalığı olarak da bilinen hipokondriyazisa sahip bireyler, sürekli olarak
hastalanma risklerinin yüksek olduğunu veya ciddi bir hastalığa sahip olduklarını
içeren, gerçek olmayan düşüncelere sahiptirler. Sağlık durumları normal olsa bile, bu
kişiler durumu bir hastalığa yorarlar.
Hipokondriazis Nedenleri Nelerdir?

  1. Birey vücut fonksiyonlarının nasıl çalıştığını ve fiziksel duyularını da yanlış
    yorumlar.
  2. Ailesinde Hipokondriazis belirtileri olan bireylerin bunu kendisinin de yaşama
    olasılığı yüksektir.
  3. Obsesif kompulsif bozukluk, majör depresyon veya panik bozukluk gibi
    psikiyatrik bozukluklara sahip olan kişilerde görülebilir.
  4. Çocukluk çağı travmaları,
  5. Aşırı stres altında olmak.
  6. Düşük benlik saygısı

Hipokondriazis Belirtileri Nelerdir?

  • Hastalığa yakalanma korkusu olduğu için insanlardan veya mekanlardanvkaçınmak,
  • Sürekli olarak hastalıkları ve belirtilerini araştırmak,
  • Bir belirtinin abartılması (öksürüğün akciğer kanseri zannedilmesi gibi),
  • Kişinin kendi sağlığıyla ilgili sürekli kaygı duyması,
  • Normal vücut fonksiyonlarını takıntılı bir şekilde takip etmek (sürekli kalp atış hızına bakmak gibi),Başkalarıyla sürekli olarak sağlık durumu hakkında konuşmak,
  • Ateş veya tansiyon gibi parametreleri sürekli ölçmek,
  • Depresyon, anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıklar.

Hipokondriazis Fiziksel Belirtileri:

  • Kalp çarpıntısı,
  • Nefes darlığı,
  • Mide bulantısı,
  • Terleme,
  • İshal,
  • Baş dönmesi, ağrısı
  • Uykusuzluk,
  • Yorgunluk,
  • Beslenmede artma veya azalma.

Hipokondriazis Tedavisi:

Hipokondriyazis tedavi yöntemlerinin başında Bilişsel Davranışçı Terapi gelir. Bu
yöntem ile sorunun kaynağına inilebilir. Danışan yaşadığı fiziksel belirtileri daha
doğru bir şekilde ve mantık çerçevesinde değerlendirmeyi öğrenebilir. Korkuları ve
endişeleri ile başa çıkma yolları bulabilir.
Hipokondriyazis tedavisinde grup terapisi de tercih edilebilir. Grup terapisi genelde
tek başına yürütülmez. Bir süre psikoterapi uygulandıktan sonra tedavi grup
terapisiyle desteklenebilir.

Yazar: Şevval Bozkurt

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.