Ergenlik Dönemi

Ergenlik Dönemi bir olgunlaşma evresidir. Çocukluk ve yetişkinlik yer alan fiziksel ve psikolojik bir geçiş türüdür. Bir nevi bireyleri yetişkinlik rolüne hazırlama sürecidir. Ergenlik 12 ila 25 yaş arasını kapsamaktadır.

Bilişsel olarak ergenlik düşünme, bilme ve mantık yürütme konularındaki gelişmeler görülür.

Sosyal olarak ergenlik, kültürel olarak kabul gören yetişkin rollerine hazırlık süreci olarak tanımlanabilir. Birçok değişimi içeren bu evre kimlik krizi olarak adlandırılan –normatif psikoz- dönemi içermektedir.

Ergenlik döneminin getirdiği sorunlar da hem bu dönemi yaşayan bireylere hem de onların ebeveynlerine zorluklar çıkarabilmektedir. 

ANAHTAR KELİMELER: Ergenlik dönemi, problem, psikoloji, davranış, farklılıklar  duygusal, sosyalleşme, geçişdönemi, alışkanlık, değişim

ERGENLİK DÖNEMİ, EN SIK GÖRÜLEN SORUNLARI;

1. Fiziksel Değişiklikler
   Çocuklar ergenliğe girerken hormonları da bu değişime ayak uydurur. Hormon seviyelerindeki değişikliklerle kız çocuklarının göğüsleri büyümeye başlar. Kızla bu durumu tuhaf bulabilir. Erkeklerde ise ses değişimleri ve yüzde kıllanma yaşanmaya başlayabilir. Sivilce, üreme organları çevresinin tüylenmesi, vücut kokusunun belirgin olması gibi problemler de çocukları psikolojik olarak etkileyebilmektedir.
   
2. Duygusal Değişiklikler
   Hormonlar çocukların hem fiziksel hem de duygusal dünyasını etkiler. Ergenliğe giren çocuklar, çocuk mu yoksa yetişkin mi olduklarının ayrımını yapamazlar. Çok duygusal olabilir, herhangi bir şey onları mutlu, kızgın, heyecanlı ya da öfkeli hissettirebilir. Kız çocuklar ağlamaya yatkınlık gösterirken, tüm ergenlerde ruh hali değişiklikleri gözlenebilir. Ergenlerde aşağılık ya da üstünlük duyguları oluşabilir. Cinsellikle ilgili düşünmeye başlamak onları suçlu hissettirebilmektedir.
   
3. Davranışsal Değişiklikler
   Duygusal ve fiziksel değişiklikler çocukların davranışlarının da değişimine yol açabilmektedir. Çocuklar, bağımsızlıklarını hissetmek için kurallara uymamak gibi davranışlar sergileyebilmektedir. Erkek çocuklar fiziksel güçlerini göstermek isteyebilir, yüksek sesle müzik dinlemek, yeni şeyleri denemek ve risk almak isteyebilirler. Arkadaş baskısı yüzünden kötü alışkanlıklara yönelebilir, saç, giyim tarzlarını değiştirebilir, problemli çocuklarla arkadaşlık edebilir, yalan söylemeye başlayabilir gibi birçok değişiklikler gösterebilirler.
   
4. Psikolojik Değişimler
   Araştırmalara göre zihinsel sağlık bozukluklarının %50’si 14 yaş civarında başlamaktadır. Bunun yanı sıra ergen ölümlerinin 1/3’ü intihar girişimlerinden kaynaklanıyor. Bu nedenle çocukların psikolojik değişimlerine dikkat etmek önem taşıyor. Çocuklar ergenlik dönemiyle birlikte kendilerine olan güvenleri ya da özsaygı konusunda sorunlar yaşayabilir. Çocuklar fiziksel görünümleri nedeniyle üstünlük ya da aşağılık hissedebilir. Okuldaki başarıları ya da IQ düşüklükleri demotive olmalarına neden olabilir. Depresyona girebilir, stres ve baskı nedeniyle kaygı sorunları yaşayabilir. Ayrıca yeme bozuklukları da bu yaşlarda ortaya çıkabilir. Bu konuda tedbirli davranmak çok önemlidir.
   
5. Sosyal ve Karşı Cinsle Olan Problemler
   Çocuklar ergenlik dönemi geldiğinde karşı cinsle ilgilenmeye başlarlar. Kendilerine ait bir kimlik arayışına girerek evdeki kişilerden ya da dışarıdakilerden bir rol model ararlar. Ayrıca neyin doğru neyin yanlış olduğunu da sorgulamaya başlarlar. Bazı çocuklar için özellikle kız çocukları için babalarıyla bu konuyu konuşmak konusunda rahat olmadıklarından bazen yanlış ve eksik bilgiler paylaşabilirler. Sosyal ağları genişlemeye başlar. Sosyal meyda ve telefonları üzerinden yeni arkadaşlıklar kurabilirler.

ERGENLİK DÖNEMİ PROBLEMLERİNİN ÇÖZÜMLERİ

• Büyük fiziksel değişimler yaşayan çocukları bu zorlayıcı durumda yardımcı olmak için ona her çocuğun bu değişimleri yaşadığını anlatmak, değişimi kabul etmelerine yardımcı olmak ve doğru beslenme ve egzersizler ile sağlıklı ve formda olmalarına destek vermek gerekmektedir.

• Çocukların duygusal değişiklikler yaşadığı sırada kendileriyle ilgilenmesini sağlamalı ve duygularının normal olduğunu açıklamalıyız. Konuşmalarına izin vermeli ve onları yargılamadan dinlemeliyiz. Kendi ergenliğinizden anıları ve deneyimleri paylaşarak yalnızca sorunun onlarda olmadığını göstermeye geçici bir durum olduğunu hissettirmeye çalışılmalıdır. Yaratıcı aktivitelerle duygularını ifade etmelerine izin vermekte önemlidir.

• Bu dönemin geçici olduğunu öncelikle ebeveynlerin unutmaması gerekir. Çocukların davranışlarında değişiklikler olduğu durumlarda çocuğun güvenini kazanmak için onunla konuşulması ve eleştirmeden dinlenmesi son derece önemlidir. Onları her haliyle sevdiğinizi hissettirmek iyi gelecektir. Kendilerine karşı dürüst olmalarını istemekte gereklidir.

• Psikolojik değişimler geçiren çocuklarda depresyonun önüne geçmek için problemleri açıkça konuşmak ve sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemek önemlidir. Çocuk aşırı depresif ve alaycı ise profesyonel yardım almak gerekebilir. Bazen çocuklar evde mutsuz ama dışarıda mutlu olabilir. Çocuğun okulda ve arkadaşlarının arasında nasıl olduğunu anlamak önemlidir. Duygularını görmezden gelmek işleri daha da kötüleştirir.

• Cinsellik, hoşlanma ve aşk çocukların konuşmaktan kaçınacağı hassas konulardır. Bu nedenle çocuğun bu konuda konuşurken tuhaf hissetmesinin önüne geçmek için kendinden emin ve mantıklı açıklamalar yapılmalıdır. Çocuk dışarıda sizinle olduğundan daha fazla vakit geçirmek isterse engel olmak yerine size ihtiyacı olduğunda yanında olduğunuzu hissettirin. Kendi duygusal ve romantik deneyimlerinizi, okulda ve sosyal çevrede yaşadığınız sıkıntıları çocuğunuza anlatmalısınız.

BEYZA KARALİ

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.