Depresyon Neden Olur?

Depresyon aslında insanın ruh halini anlatan bir sözcüktür. Ancak psikiyatrik bir rahatsızlığı tanımlamak maksadıyla da kullanıldığından zamanla bir hastalık adına dönüşmüştür. Depresyon neden olur biliyor musunuz? Bir birey için depresyonda ifadesi kullanıldığında o kişinin bir çeşit ruhsal çöküntü halinde olduğunu anlamak gerekir. Günlük hayatta herkes dönem dönem kendisini mutsuz, üzgün, hatta karamsar hissedebilir. Ancak depresyon birkaç gün boyunca mutsuz veya bıkmış hissetmekten çok daha fazlasıdır.

Depresyon Neden Olur?

Depresyon neden olur biliyor musunuz? Geçmişte yaşadığımız kötü olaylar, yüzleşemediğimiz zaman travmaya dönüşürler.

Eğer siz de Depresyon konusunda destek almak istiyorsanız yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

Beyindeki kimyasal dengenin bozulması bu hastalığın başlangıcında büyük rol oynar. Yapılan araştırmalar sonucunda beyinde bulunan norepinefrin, serotonin gibi bazı hormonların depresyon ile ilişkisi olduğu kanıtlanmıştır. Bunun dışında psiko-sosyal nedenler de depresyona girme olasılığını arttır. Örneğin, uzun süredir devam eden bir ilişkinin bitmesi, yeni doğum yapmak, sevdiğiniz birinin ölümü, işsizlik, uyuşturucu ve alkol bağımlılığı gibi bizi yıpratacak ve beyininizde etki bırakacak olaylar sonucu depresyon olasılığı artmaktadır. Küçük yaşlarda ihtiyaç duyulan sevilme, ait olma, güven duyma, başarı gibi duyguların karşılanamaması da, ileriki yıllarda depresyona girmeye sebep olan durumlardandır. Depresyon neden olur?, genetik aktarım yoluyla da kişiden kişiye geçebilir. Ailesinde, depresyon ya da başka bir psikolojik rahatsızlık olan bireylerde depresyon görülme olasılığı daha yüksektir.

Kısaca, depresyonun kısa süreli üzgün hissedişden çok daha farklı boyutları vardır.Bazılarının  düşündüğü gibi bir kişilik özelliği ya da “şımarıklık” hali değildir. Kişinin kendisinin halledebileceği basit bir durum olarak da görülmemelidir.

Depresyonda Olduğumu Nasıl Anlarım?

Depresyon ; hafif, orta ve ağır (major) olarak sınıflandırılır. Her aşamanın semptomları ve semptomların sıklığı/şiddeti farklı derecelerde olacağından özellikle hafif depreson yaşayan birinin bunu fark etmesi daha zor olacaktır. Bu nedenle üç ayrı türün semptomlarını da ayrı ayrı inceleyeceğiz. Ancak en basit anlamıyla depresyonla ilgili bir fikir vermek gerekirse; “depresyondayım” diyebilmek için; bibirini takip eden iki hafta boyunca, neredeyse her gün, günün büyük bir kısmında aşağıdaki semptomların en az beş tanesinin ortaya çıkıyor olması ve ortaya çıkan semptomlardan en az birinin “depresif ruh hali” veya “ilgi ve istek kaybı” olması gerektiğini söyleyebiliriz.

Hafif Depresyon

• Sinirlilik veya öfke
• Umutsuz, çaresiz, depresif hissetme
• Kendindini beğenmeme
• Bir zamanlar zevk alınan aktivitelere karşı ilgi ve istek kaybı
• İşte/okulda konsantre olma zorlukları
• Motivasyon eksikliği
• Sosyalleşmede ani ilgisizlik
• Direkt sebebi bulunamayan ağrı ve sızılar
• Gündüz uyku hali ve yorgunluk
• İnsomnia
• İştahta değişiklikler
• Kiloda değişiklikler
• Alkol, sigara, uyuşturucu kullanımında ve kumarda umursamazca doz artırımı, madde bağımlılıklarının kontrolden çıkması

Orta Dereceli Depresyon

Semptomların türü açısından orta dereceli depresyon, hafif depresyondakilerin hepsini kapsar. Buna ek olarak semptomların yoğunluğu ve yaşanma sıklığı bu evrede artmış olmalıdır. En ayırıcı kısım ise, orta dereceli depresyonun olumsuz etkilerinin, kişinin günlük hayatında özellikle ev ve iş yaşamında başkaları tarafından da gözlenebilir dereceye ulaşmış olmasıdır.

Hafif depresyondaki semptomlara ek olarak ise aşağıdakiler gözlemlenir.

• Özsaygıda sorunlar
• Üretkenlikte çok azalma
• Değersizlik hissi
• Hassasiyetin artması / Aşırı hassaslaşma
• Çok yoğun hissedilen endişe

Ağır (Majör) / Klinik Depresyon

Ağır depresyon da orta ve hafif dereceli depresyonda görülen semptomları, diğer türlere oranla daha şiddetli ve sık olmak koşuluyla içerir.

Bu seviyede teşhis çok önemlidir ve hatta durum acil müdahale gerektiren noktaya gelebilir.Dolayısıyla zaman konusunda hassas davranmak gereklidir.

Ayırt edici semptomları ise :

• Daha önceden zevk alınan şeylere karşı ilginin tamamen kaybolması
• Çok şiddetli suçluluk ve değersizlik hissi
• İntihar düşünceleri
• Halüsinasyonlar ve sanrılar gibi psikotik belirtiler

Depresyonda Olduğumu Düşünüyorum, Ne Yapmalıyım ?

Tedavi edilebilir zihinsel bir rahatsızlık olan depresyon konusunda  birçok hasta, toplum tarafından kendisine zayıflık, şımarıklık gibi çeşitli damgalar yapıştırıldığı için tedaviye başlamakta zorlanmaktadır. Oysa depresyon da diğer rahatsızlıklar gibi tıbbi bir rahatsızlıktır. Depresyon tedavisi ağırlık derecesine göre belirlenmektedir. Hafif ve yeni ortaya çıkmış olan rahatsızlıklarda yaşam tarzı değişiklikleri etkili olabilirken; orta ve ağır dereceli depresyonlarda, süreci bir hekim ya da psikolog kontrolünde yönetmek önemlidir. Ayrıca tedaviye zaman vermek de gerekmektedir. İlaçla ve psikoterapötik uygulanan tedavinin etkilerini göstermesi çoğunlukla zaman alır. Hissedilebilir bir iyileşme çoğunlukla birkaç hafta sonra ortaya çıkar. Tedavinin başarısı için psikoloğunuzla uzun süre birlikte çalışmanız gerekebilir. Hastalığın tekrarlamaması ve tedavinin daha hızlı başarıya ulaşması için psikolojik desteğe ek olarak kendi kendinize alabileceğiniz önlemler şöyle sıralanabilir:

• Arkadaş ve aile bireylerinizle aktif bir şekilde iletişim kurun
• Umutsuzluğa kapılmayın
• Uzman doktorunuz veya psikoterapistinizle açık şekilde konuşun
• Gerekli olduğu süre boyunca tedavi olun
• Uzman psikoterapistinizin tavsiyelerine uyun
• Küçük ve erişilebilir hedefler belirleyin
• Uyandıktan sonra mümkün olduğunca çabuk kalkın
• Bedensel olarak aktif olun
• Kişisel haftalık planınızı oluşturun
• Meditasyon yapın
• Yardımlaşma grubuna katılın
• Alkolden ve uyuşturucudan uzak durun
• Sabırlı olun
• Dikkatinizi dağıtan şeyleri ve kaçınma davranışlarınızı keşfedin
• Tüm bunları yapmak istediğiniz için değil, ihtiyacınız olduğu için yapın

Zeynep Birce Çakar

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.