EMDR Terapisi

Emdr Nedir?

EMDR Nedir?(Eye Movement Desensitization and Reprocessing )’ın açılımı  Göz Hareketleriyle Sistematik Duyarsızlaştırma ve Tekrar İşlemleme’dir. EMDR; yaşanan kötü olayların, travmaların üzerinden bireyin psikolojik rahatsızlıklarını giderme amacıyla geliştirilmiş bir psikoterapidir.

EMDR terapisi nedir? (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), yaşanan ve etkisinden kurtulmakta güçlük çekilen rahatsız edici olay, anı ve huzursuzlukları anlamlandırarak bireyi rahatlatmayı hedefeleyen bir terapi yöntemdir.

Psikoterapi yöntemlerinden biri olan EMDR Terapisi esnasında, anılarımıza ait bilgileri zihnimizde yeniden işlemleriz. Birey tarafından olumsuz olarak depolanan hafıza ve anıların terapi esnasında adaptif (uyumsal) bilgi işleme modeli rehberliğinde yeniden işlemlenmesi üzerine bir psikoterapi yöntemidir. 

EMDR nasıl ortaya çıkmıştır?

1987 senesinde Dr. Francine Shapiro’nun göz hareketlerinin rahatsız edici düşüncelerin şiddetini azalttığını tesadüfen keşfetmesiyle ortaya çıkmıştır. Bunu travması olan bireyler üzerinde bilimsel olarak incelemiş ve tedavide olumlu sonuç alındığını yayınlamıştır.

EMDR nasıl işliyor?

“Adaptif Bilgi İşleme” modeline göre beyinde bilgilerin nasıl işlendiği ve depolandığı konusu mühimdir. Beyin yaşanılan her durumda yeni bilgiyi işler ve gerektiğinde tekrar kullanılması adına depolar. Gelen bu bilgilerin (tat, koku, ses gibi) anılar ile bağlantılandırılması ile öğrenme gerçekleşir.

Travmatik olaylarda ise bu Adaptif Bilgi İşleme süreci doğru işlemez. Beyinde tekrar kullanılabilir bir hale getirilmez ve anılarla bağlantılandırılmaz, öğrenme gerçekleşmez ve böylece tat, koku, ses gibi bilgiler ilk haliyle olduğu gibi depolanır ve bu da psikoloji problemlere yol açar. O duyumlar tekrarlanırsa kişi travmayı tekrar yaşar gibi hisseder. EMDR ile çift yönlü uyarım (göz hareketleri, dokunsal uyaran gibi) verilerek beynin iki yarım küresi arasındaki geçişle kötü anıların yerine olumlu anılar yerleştirilir. Böylece kişi kendini daha güçlü ve pozitif hisseder.

EMDR kimlerle ve hangi hastalıklarla çalışılır?

EMDR, her yaştan ve her cinsiyetten kişilerle yapılabilir. Çocuk ile EMDR çalışmak istenirse, çocuklar üzerinde çalışmak için eğitim almış bir uzman tarafından yapılması gerekir.

EMDR, psikolojik ve psikosomatik birçok hastalıkla çalışılır. Örneğin;

• Yeme Bozukluğu
• Cinsel Bozukluk
• Depresyon
• Kaygı Bozukluğu
• Kronik Ağrılar
• Migren
• Fobiler
• Uyku Bozukluğu
• Taciz, tecavüz, ölüm, işkence, kaza gibi olaylar sonucunda yaşanan stres bozukluğu
• Stres
• Performans kaygısı
• Aldatma, aldatılma
• Sınav Kaygısı
• Bağımlılık Problemi

EMDR terapi aşamaları nelerdir?

1. Danışanın geçmişi: Danışanın problemleri hakkında genel bilgi alınır ve ileriki hedefler belirlenerek terapist tarafından terapi planı oluşturulur.
2. Hazırlık: Danışan terapi ve süreçler hakkında bilgilendirilerek terapiye hazırlanır.
3. Değerlendirme: Terapist danışanın hedef anıyı temsilen bugünkü negatif inancını ve yerine koyması arzulanan pozitif inancı belirler.
4. Duyarsızlaştırma: Danışan travmatik anıya odaklanır ve buradaki negatif duygu ve düşüncelerini yaşar, vücudundaki değişime odaklanır, zihninde serbest bırakır. Bunlar olurken danışan terapistin parmaklarını gözleriyle takip eder, terapistte danışanın hareketlerini kontrol eder. Böylece zihnin her iki yarım küresi de harekete geçmiş olur. Bu işlem anıların, kişi üzerindeki etkisi hafifleyene kadar devam eder. Terapist burada yol gösterici konumundadır.
5. Yerleştirme: Danışanın pozitif inancını pekiştirmek amacıyla setler uygulanır.
6. Beden Tarama: Danışanın anı ile ilgili herhangi bir rahatsızlık duyumsayıp duyumsamadığı kontrol edilir.
7. Kapanış: Terapist danışana geri bildirim verir. Gerektiğinde rahatlatacak bazı teknikler uygular, seanstan sonra neler olabileceğini anlatır. Psikolojik tepkileri hakkında not almasını ister.
8. Yeniden Değerlendirme: Bir önceki seansın yeniden değerlendirmesi yapılır. Terapist danışandan aldığı notlar ile pozitif sonuçların yerleşip yerleşmediğini değerlendirir. Sonuçlar olumsuzsa terapiye devam edilir eğer olumluysa yeni anıya geçilir.

Geçmiş ve bugün aşamaları tamamlanır ve sıra gelecek aşamasına gelir. Arzulanan duygu ve davranışları içeren hayali senaryolar oluşturulur, rahatsız eden kısımlar not edilir ve bunlarla nasıl başa çıkılabileceği konusunda gerekirse yeni bilgi ve beceriler kazandırılır.

   6. EMDR anıları siler mi?

EMDR anıları silmez, sadece anının rahatsız edici kısımlarına ve bugünkü olumsuz etkilerine kişiyi duyarsızlaştırır.

EMDR Terapisi Nedir? Kısa Tarihçesi ve Gelişimi

1987 yılında Francine Shapiro doktora tezini yazmak üzere olduğu bir dönemde, kafasındaki rahatsız edici düşüncelerle yürürken bir bankta oturur ve karşıdaki sahada oynanmakta olan tenis maçına dalar. Bir müddet tenis maçını takip ettikten sonra kafasındaki olumsuz, rahatsız edici düşüncelerden enteresan bir şekilde kurtulduğunu fark eder ve bu konuyu araştırmaya koyulur. Maç sırasında tenis topunu izlemesi ve buna bağlı olarak gözlerin sağa sola hareket etmesinin beynin her iki lobunu ayrı ayrı uyardığını öğrenir. Bu şekildeki çift yönlü bilateral uyarımın travmatik bilgileri işlediğini, bu durumun da yaşanmış travmaların ve olumsuz düşüncelerin acı verici etkisini azalttığını keşfeder.

EMDR süreci Ram uyku sürecine benzemektedir. Ram dönemindeki hızlı göz hareketleri de rüya sırasında beyindeki bilginin işlendiğinin bir göstergesidir.

Yıllar içerisinde bu konu ile ilgili olarak pek çok deneysel araştırma yapılmış ve diğer psikoterapi yaklaşım ve kuramlarından da ilham alınarak EMDR adında sistematik bir terapi yöntemi geliştirilmiştir. 

EMDR Terapisi Nasıl Uygulanmaktadır?

Tüm terapi çeşitlerinde olduğu gibi bu terapide de danışan ve terapist arasındaki terapötik ilişki kurulduktan sonra, çalışılması belirlenen anılara ulaşılır ve danışana iki yönlü uyaranlar verilir. Bunlar; göz hareketleri, iki yönlü dokunsal uyaranlar verme ya da iki kulaktan sesli uyaran verme şeklinde olabilmektedir. 

İki yönlü uyaranlar terapideki temel yöntemdir. Bu uyaranlar sayesinde beynin iki yarım küresinde geçişler saplanır. Olumsuz, kaygılı, korkulu hafızanın yerine güvenli yeni bilgiler oluşturulması hedeflenmektedir. 

Terapi sürecinin aşamaları şu şekildedir;
1) Danışan Geçmişi (Anamnez)
2) Hazırlık (Danışanın bilgilendirilmesi, güvenli yer oluşturulması gibi)
3) Değerlendirme
– Hedef anının belirlenmesi.
– Hedef anı ile ilgili olumsuz inancın belirlenmesi.
– Hedef anı ile ilgili danışanın şu anda sahip olmasını istediği olumlu inancın belirlenmesi.
– Olumlu inancın şu anda danışana ne kadar gerçekçi geldiğinin puanlanması (1-7).
– Hedef anıyla ilgili duyguların belirlenmesi
– Duygunun bedenin neresinde ne düzeyde rahatsızlık yarattığının belirlenmesi (0-10).
4) Duyarsızlaştırma (Çift taraflı bilateral uyarımlar)
5) Yerleştirme (Pozitif inancın yerleştirilmesi)
6) Beden Tarama
7) Tamamlama
8) Yeniden Değerlendirme

EMDR Tedavisi Hangi Durumlarda Uygulanabilir?

EMDR nedir? temelde yoğun korku ve kaygılar için uygulansa da günümüzde birçok psikiyatrik bozuklukta kullanılabilen bir terapidir. EMDR‘ın kullanıldığı rahatsızlıklar şu şekilde sıralanabilir:

· EMDR terapisi ile kaza, deprem, savaş, taciz, şiddet gibi travmatik olayların üzerimizde bıraktığı kötü etkilerden kurtulabiliriz.

· EMDR terapisi nedir? Etkili olduğu diğer bir alan olumsuz yaşam deneyimleridir.

· Ayrıca yaşadığımız travma ve olumsuz yaşam olayları, kaygı bozukluğu, depresyon, kızgınlık ve öfke nöbetlerine de neden olduğu için bunlar da EMDR terapisi ile tedavi edilebilir.

· EMDR terapisi ayrıca; aile çatışmaları, boşanma, okulda zorlayıcı olaylar gibi kriz yaşantılarında; kaygı bozuklukları ve fobilerde de etkili olmaktadır.

EMDR’ın Tedavi Ettiği Başlıca Rahatsızlıklar;

• Kişilik Bozuklukları
• Panik Bozukluğu
• Kaygı Bozuklukları
• Depresyon
• Komplike Yas
• Disosiyasyon
• Rahatsız Edici Anılar
• Fobiler
• Yeme Bozuklukları
• Stres
• Performans Kaygısı

EMDR Tedavisi Sonrasında Rahatsızlıkların Tekrar Etme İhtimali Nedir ?

EMDR terapisinde kötü olayların tamamen unutulması mümkün değildir, birey bu terapi sayesinde anıları hatırlar ancak daha önce olduğu gibi bu anılardan olumsuz etkilenmez ve büyük tepkiler göstermiyor hâle gelir.Bu sebeple EMDR terapi sonrasında anılar üzerindeki olumsuz tepkilerin tekrar ortaya çıkmayacağı söyelenebilir. EMDR terapisi tüm dünyada kabul gören ve yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Dünya üzerinde EMDR’nin etkinliğini kabul eden uluslararası birçok önemli sağlık kuruluşu vardır.

EMDR Tedavisi Eğitimi?

EMDR terapisini yalnızca EMDR Türkiye Derneği’nin EMDR Avrupa onaylı sertifikalı eğitimini tamamlamış psikologlar uygulayabilir.

EMDR Nedir? Terapisi Ne Kadar Sürmektedir?

EMDR Terapi literatüründe ‘Kısa Süreli Terapiler’ grubunda yer almaktadır. EMDR tedavisinin ne kadar süreceği sorunun tipi, danışanın bugünkü yaşam koşulları, önceki travmalarının sayısı ve etkisi ile bağlantılıdır. Her kişinin bilgileri kendi değerleri ve deneyimleri doğrultusunda kendine has bir biçimde işlemesi de süreyi etkiler.

EMDR Terapisine yönelik daha detaylı bilgi aşağıdaki web sitelerinde bulunabilir:

EMDR International Association:
EMDR Europe: www.europe.org
EMDR Institute:
EMDR Türkiye:

EMDR Terapisinin Uygulama Alanları Nelerdir? 

Temelde yoğun korku ve kaygılar için uygulanan bu terapi yönteminin bazı psikiyatrik rahatsızlıklarda da etkili olduğu görülmüştür. Bunlar;

Kaza, deprem, savaş, taciz, şiddet aile çatışmaları, boşanma, okulda zorlayıcı olaylar gibi olumsuz yaşam deneyimlerinde olduğu gibi, Travma Sonrası Stres Bozukluğun, kaygı bozukluğu, depresyon, fobilerde de kullanılabilmektedir.

Kaynakça:

https://cemkaya.net/calisma-alanlari/emdr-terapisi-162

https://www.emdr-tr.org/emdr-nedir

Yazar: Ece Şakar & İrem Yüksel & Ayşe Yeliz Bozkurt

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.