Uzman Psikolog Fundem Ece

Bağlanma Stilleri Hayatımızı Nasıl Etkiler?

Bağlanma stilleri, “iki insan arasındaki yakın duygusal bağ” olarak tanımlanabilir ve hayatın ilk anlarında başlar. Yaşamın ilk 3 yılında bakım veren ile kurulan bağ, kişinin ilerleyen hayatında kuracağı duygusal ilişkiler için önemli etkiye sahiptir. İlişkilerde bağlanma stilleri, duyarlı bakım ve fiziksel rahatlık sayesinde bebekte güven duygusu oluşur ve bu güven duygusu bağlanmanın temelini oluşturur. Kurulan güven duygusu aynı zamanda dünyanın içinde bulunmak için iyi bir yer olduğuna dair ömür boyu süren bir beklentiyi de beraberinde getirir. Bireyin ilk ve en etkili duygu düzenleme stratejisi bağlanmadır.

Eğer siz de bağlanma stilleri konusunda destek almak isterseniz yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

Neden Biz?

Danışan, toplum ve eğitim odaklı çalışmalar yürüten multidisipliner bir merkez olan Dünya Danışmanlık ve Psikoloji Merkezi Uzman Klinik Psikolog/Psikoterapist Fundem Ece tarafından kuruldu.

Danışmanlık ve psikoloji faaliyetlerimizle toplumun çekirdeğini oluşturan çocuk, genç ve yetişkin bireylere, çift ve ailelere destek sunuyoruz.

Randevu talepleriniz için bizimle WhatsApp butonları üzerinden veya doğrudan iletişime geçebilirsiniz.

👇

Nişantaşı Şubemiz

Pendik Şubemiz

Kadıköy Şubemiz

Bağlanma Stilleri

Üç farklı temel bağlanma stili vardır: 

Güvenli Bağlanma: Çocukluğunuzda tüm ihtiyaçlarınızı özenli ve tutarlı şekilde karşılamıştı. Ebeveynleriniz güvende olduğunuzu, iyi bakıldığınızı, değerli olduğunuzu hissettirdi. Bunun sonucunda kendinizi yakınlık ve samimiyet duygularında rahat hisseden, sosyal becerileri yeterli ve yüksek biri oldunuz:

  • Hem kendinize hem de diğerlerine yönelik olumlu algılarınız var. Kendinizi sevilmeye değer bulursunuz ve özgüveniniz yüksektir. Yakınlık kurabilirsiniz.

Kaçıngan Bağlanma: Ebeveynleriniz muhtemelen uzak, soğuk ve tepkisizdi. Bunun sonucunda daha bağımsız ve özgüvenli insanlara bağlanmak istemeyen, ben-merkezci, oldukça kontrollü biri oldunuz:

  • Yakın ilişkiler sizi boğucu hissettirebilir ve bağımsızlığınızı tehdit edecek gibidir. Samimiyeti çok yoğun hissettiğinizde uzaklaşırsınız.
  • Kendinize ayıracak daha çok zamana ihtiyaç duyarsınız. Duygu ve düşüncelerinizi paylaşmakta, yardım ve destek istemekte zorlanırsınız.

Kaygılı Bağlanma: Ebeveynleriniz ihtiyaçlarınızla ilgilenme konusunda tutarsızdı. Bunun sonucunda, ihtiyaçlarınızın karşılanması için mücadele veren, güvensiz ve kaygılı biri oldunuz:

  • Samimiyete ihtiyaç duyarsınız ve gösterilen yakınlık size hiçbir zaman yeterli gelmez. Partnerinizden güvenlik ve ilgi ararsınız ama genellikle bu onu uzaklaştırabilir. Diğer insanların sizi gerçekten sevip sevmediklerini, kendinizin sevilecek biri olup olmadığınızı sık sık sorgularsınız.
Bağlanma Stilleri

Yabancı Ortam Deneyimi

Marry Ainswort (1979), bebeklerdeki güvenli ve güvensiz bağlanma biçimlerini ölçmek amacıyla “Yabancı Ortam” adında gözleme dayalı bir ölçek geliştirmiştir. Ölçekte, bakım veren ve bir yabancıyla sırasıyla tanışma, ayrılma ve yeniden bir araya gelme aşamaları bulunmaktadır. Bu çalışmayla, bebeklerin yabancı ortama verdikleri tepki gözlemlenerek bağlanma biçimleri hakkında fikirde bulunulmuştur.

  • Güvenli bağlanan bebekler, çevreyi keşfederken bakım verenlerini güvenlik üssü olarak kullanmışlardır.
  • Güvensiz kaçınan bebekler, bakım verenlerinden kaçarak güvensizliklerini belli etmişlerdir. Güvensiz dirençli bebekler, önce bakım verenlerine yapışmış sonrasında ise bakım verenlerine vurarak veya iterek direnç göstermişlerdir. Güvensiz dağınık bebekler ise, dağınık, şaşkın davranışlar ve bakım verenine karşı yüksek korku sergilemişlerdir.

İlişkilerde Bağlanma Stilleri ve Etkisi

Güvenli bağlanma biçimini sergileyen yetişkinler, ilişkilerine dair daha olumlu görüşler sergileyen ve yakınlaşma konusunda sıkıntı yaşamayan bireylerdir. Romantik ilişkilerinde ise daha başarılı oldukları görülmektedir.

Kaçıngan bağlanma biçimi sergileyen bireyler, romantik ilişki yaşama konusunda isteksiz davranan ve partnerlerini kendilerinden uzak tutma eğilimi gösteren yetişkinlerdir.

İlişkilerde bağlanma stilleri, kaygılı bağlanma biçimi sergileyen bireyler, güven konusunda sıkıntı yaşamakta, kıskanç ve aşırı sahiplenici davranışlar sergilemektedir. Fazla duygusal davranırlar; ancak yakınlaşma konusunda istekleri vardır.

Bağlanmanın Yetişkinlikteki Önemi

Yaşamın ilk yıllarındaki güvenli bağlanmanın, ileri yaşlardaki psikolojik gelişimin temelini oluşturduğu bilinmektedir. Bebeklikte oluşturulan güvenli bağlanma, anne ile bebek arasındaki ilişkinin olumlu olduğunu göstermektedir. Ayrıca bu, ileri yaşlarda sağlıklı bir sosyal duygusal gelişim yaşanması için temel oluşturmaktadır.

Güvenli bağlanan bebekler, yetişkinlik döneminde de romantik ilişkilerde güvenli bağlanma örüntüsünü sergiler. İlişkilerinden daha fazla memnun oldukları, daha bağlı, güvenli ve uzun süreli ilişkiler yaşadıkları bilinmektedir. Stres ve kaygı yaşadıkları durumlarda, çevreden daha fazla destek alabilmekte ve romantik ilişkide oldukları bireylerin ihtiyaçlarına daha fazla destek olmaktadır. 

Güvensiz bağlanmanın yetişkinlik döneminde depresyon ile ilişkili olabileceğinden söz edilmektedir. Öte yandan, güvenli bağlanma stili sergileyen bireylerin, olumlu bir benlik algısına, öz saygıya, öz yeterliliğe sahip oldukları, başarı gösteren bireyler oldukları ve stresle baş etme stratejileri konusunda gayet becerikli oldukları söylenebilmektedir. Bağlanma stillerinin, psikolojik iyi oluş üzerinde etkili olduğu görülmektedir.

Ebeveynler Güvenli Bağlanmayı Kurabilmek İçin Neler Yapmalıdır? 

  • Çocuğun fiziksel ihtiyaçlarını hemen tutarlı ve uyumlu bir şekilde karşılamalı,
  • Çocuğun yakınlık kurma isteğine sevgi dolu ve sıcak bir şekilde yanıt verebilmeli. Yakınlık ihtiyacını geri çevirmemeli ve ona soğuk davranmamalı,
  • Çocuğun duygusal ihtiyaçlarını farkına varabilmeli,
  • Çocuğun duygusal durumuna göre davranabilmeli, empati kurabilmeli,
  • Çocuğun yaşadığı olumsuz durumlarda, olumsuz duyguları çocuk için daha başa çıkılabilir hale dönüştürebilmeli (Ancak kesinlikle olumsuzluk yok sayılmamalıdır),
  • Belki de en önemlisi çocuğa sevgiyle bakabilmeli, sevgiyle dokunmalı, ona değerli olduğunu hissettirebilmelidir.

Bağlanma Stilinizi Değiştirmek İçin Bazı Yöntemler 

Bağlanma biçiminiz hayatınıza iyice yerleşmiş olsa da, yeni yetenekler öğrenerek ve pratik yaparak daha güvenli bir bağlanma stili oluşturabilirsiniz.

  • Bağlanma biçiminizi fark edin. Kaygılı ve kaçıngan davranışlarınızın farkında olmaya başlamanız değişimin ilk adımıdır.
  • İhtiyaçlarınızı dikkate alın. Gerektiğinde yardım ve destek istemekten çekinmeyin.
  • Partneriniz ile birbirinizin karşılıklı duygularını, zorlandığınız noktaları paylaşın.
  • İlişkiye dair ihtiyaçlarınızı ve beklentilerinizi partnerinize açıkça iletin.
  • Kendinizi tanıyın, davranışlarınız hakkında farkındalık geliştirin.
  • Zihinsel çarpıklıklarınızı fark edin ve onları yeniden yapılandırın.
  • Size iyi hissettirecek şeyler yapın. Güçlü yanlarınızı ve başarılarınızı destekleyin.
  • Güvenli bağlanan kişilerle birlikte vakit geçirin, bağlanma becerilerini örnek alın.
  • Terapiden destek alın.

Özetle; çocukluk döneminde oluşan bağlanma stilleri, hayatımız boyunca birçok davranışı olumlu ya da olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle, bağlanma konusunda farkındalık oluşturulması ve üzerinde çalışılması gerekmektedir.

Buse Arın

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.